*Cố vấn chuyên môn: ThS. BS Vũ Văn Bộ, Khoa Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc

Ca bệnh điển hình – Viêm xương chày và viêm mủ khớp gối trái sau đắp lá

Người bệnh là cháu N.A.D (13 tuổi, trú tại xã Vĩnh An, tỉnh Phú Thọ) nhập viện trong tình trạng sốt cao, sưng nề gối trái, nóng đỏ vùng khớp và hạn chế vận động nghiêm trọng. Theo người nhà cho biết, khoảng 5 ngày trước khi vào viện, cháu có biểu hiện sưng đau gối trái sau chấn thương và được chẩn đoán viêm gân, bong cổ xương chày tại một phòng khám tư. Gia đình đã cho cháu dùng thuốc nhưng không thuyên giảm, sau đó tự ý đắp lá cho cháu theo kinh nghiệm dân gian.

Tuy nhiên sau đắp lá 3 ngày, tình trạng viêm tiếp tục diễn biến nặng hơn, cháu không thể vận động, sốt cao, vùng tổn thương sưng to và đỏ rực. Khi vào Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc, các bác sĩ đã tiến hành thăm khám lâm sàng và tiến hành các xét nghiệm cận lâm sàng, chụp Xquang,.... kết quả chẩn đoán xác định cháu bị viêm xương chày trái và viêm mủ khớp gối trái. Người bệnh được chỉ định phẫu thuật nạo viêm, lấy mảnh xương chết, đồng thời điều trị bằng kháng sinh mạnh và kéo dài. Dự kiến, cháu có thể phải phẫu thuật bổ sung nếu ổ viêm chưa được kiểm soát hoàn toàn.

Gia tăng các trường hợp viêm xương do đắp lá, bó lá tại nhà

Theo ThS.BS Vũ Văn Bộ – Khoa Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc chia sẻ: “Chỉ trong vòng 3 tháng qua, khoa đã tiếp nhận 7 trường hợp viêm xương do đắp lá hoặc bó lá sau chấn thương, chủ yếu là trẻ em. Người bệnh nhập viện khi tình trạng đã tiến triển thành nhiễm trùng sâu, đau nhức nhiều, sưng đỏ và sốt cao. Hình ảnh X-quang và MRI cho thấy viêm xương nhiễm trùng rõ rệt tại vùng bị chấn thương. Phần lớn các trường hợp phải phẫu thuật nhiều lần để nạo ổ viêm, kết hợp dùng kháng sinh liều cao trong thời gian dài. Đáng lo ngại, viêm xương ở trẻ em có thể phá hủy sụn phát triển, gây hậu quả lâu dài như ngắn chi, lệch trục chi hoặc biến dạng vĩnh viễn’’.

Nguyên nhân vì sao đắp lá, bó lá dễ gây viêm xương

Việc tự ý sử dụng các phương pháp dân gian như đắp lá, bó lá sau chấn thương xương khớp có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Các nguyên nhân chính bao gồm:

• Thiếu vô trùng: Lá thuốc và dụng cụ đắp thường không đảm bảo vệ sinh. Nếu vùng tổn thương có vết trầy xước hoặc gãy hở, vi khuẩn có thể xâm nhập sâu vào mô và xương, gây nhiễm trùng nặng.
• Tác dụng phụ của đắp nóng: Nhiều gia đình sử dụng lá đã hơ nóng hoặc chườm nóng để tăng hiệu quả. Tuy nhiên, với trẻ em, điều này có thể làm tăng tưới máu cục bộ, thúc đẩy phản ứng viêm lan rộng nhanh hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển mạnh.
• Không được theo dõi y tế: Việc điều trị không có sự giám sát của bác sĩ dẫn đến việc chậm phát hiện các dấu hiệu nhiễm trùng. Khi đến bệnh viện, bệnh đã chuyển sang giai đoạn nặng.
• Kỹ thuật bó không đúng cách: Bó quá chặt gây thiếu máu nuôi dưỡng mô, bó lỏng khiến xương không cố định đúng vị trí. Cả hai tình huống đều làm chậm lành vết thương và tăng nguy cơ viêm xươngTriệu chứng viêm xương và nguy cơ.

Khi bị viêm xương, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng như sau:

• Đau nhức tăng dần: Cơn đau không thuyên giảm sau bó lá, thậm chí trở nên dữ dội hơn và kéo dài nhiều ngày.
• Sưng tấy, nóng và đỏ tại chỗ tổn thương: Biểu hiện rõ ràng của phản ứng viêm nhiễm cấp tính tại vùng xương bị gãy.
• Sốt cao, mệt mỏi: Cơ thể phản ứng với nhiễm trùng bằng sốt, kèm theo cảm giác suy nhược toàn thân.

Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, viêm xương có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như hoại tử xương, giảm hoặc mất khả năng vận động, và trong nhiều trường hợp phải phẫu thuật để loại bỏ phần xương bị nhiễm trùng. Điều này ảnh hưởng lớn đến chức năng vận động và chất lượng cuộc sống người bệnh, đặc biệt là trẻ em trong giai đoạn phát triển. Ngoài viêm xương, nếu không điều trị kịp, vi khuẩn có thể lan vào máu, gây nhiễm trùng huyết, thậm chí đe dọa tính mạng.

Vai trò của điều trị chấn thương đúng chuẩn y khoa

Việc điều trị chấn thương đúng quy trình y khoa đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo phục hồi tối ưu cho người bệnh. Khi được thăm khám, chẩn đoán chính xác và can thiệp kịp thời bởi bác sĩ chuyên khoa:

• Xương và mô mềm được cố định đúng cách, giúp rút ngắn thời gian lành thương.
• Giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng và biến chứng, nhất là trong các chấn thương hở hoặc có nguy cơ viêm sâu.
• Duy trì chức năng vận động và thẩm mỹ, đặc biệt quan trọng với trẻ em trong giai đoạn phát triển.
• Người bệnh được theo dõi sát sao trong và sau điều trị, từ đó phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường để can thiệp kịp thời.

Điều trị đúng không chỉ giúp phục hồi thể chất nhanh chóng mà còn giảm gánh nặng chi phí và hạn chế các hậu quả lâu dài có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống sau này.

Lời cảnh báo đến mọi người dân

Trước tình trạng gia tăng các ca viêm xương sau bó lá, đắp lá tại Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc, các bác sĩ cảnh báo người dân không nên tự ý áp dụng phương pháp dân gian này để điều trị gãy xương, bong gân.

Mặc dù bó lá, đắp lá là phương pháp truyền thống được lưu truyền ở nhiều vùng nông thôn, song nó tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt khi thực hiện không đúng cách và không có sự giám sát y tế.

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong điều trị chấn thương xương khớp, người dân nên đến khám tại các cơ sở y tế uy tín. Tại đây, bác sĩ sẽ đánh giá đúng mức độ tổn thương và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Đồng thời, việc theo dõi sau điều trị cũng đóng vai trò rất quan trọng trong việc phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, viêm xương hoặc tàn tật vĩnh viễn.

Tác giả: Trần Sang