Mỗi đứa trẻ sinh ra là một phép màu, nhưng với những em bé sinh non, phép màu ấy còn là cả một cuộc chiến – cuộc chiến của nghị lực, của y học hiện đại và tình yêu thương không giới hạn từ cha mẹ và đội ngũ y bác sĩ...
Hưởng ứng Ngày Thế giới vì Trẻ sinh non 17/11/2025
Mỗi đứa trẻ sinh ra là một phép màu, nhưng với những em bé sinh non, phép màu ấy còn là cả một cuộc chiến – cuộc chiến của nghị lực, của y học hiện đại và tình yêu thương không giới hạn từ cha mẹ và đội ngũ y bác sĩ.
Sinh non – câu chuyện toàn cầu và lời cảnh báo cho sức khỏe trẻ em
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 15 triệu trẻ sinh non, tương đương 1 trong 10 trẻ chào đời sớm hơn dự kiến. Sinh non là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ sơ sinh, đồng thời để lại nhiều hệ lụy về thể chất và trí tuệ nếu không được chăm sóc kịp thời.
Tại Việt Nam, con số này cũng đáng lưu tâm: tỷ lệ trẻ đẻ non/nhẹ cân chiếm khoảng 19% trong mô hình bệnh tật sơ sinh, và chiếm tới 25% nguyên nhân tử vong trẻ sơ sinh. Mỗi năm, nước ta có hơn 100.000 trẻ sinh thiếu tháng, nhiều bé chỉ nặng vài trăm gram khi chào đời – nhỏ bé nhưng đầy nghị lực sống.
Những con số ấy không chỉ là thống kê y học, mà là lời nhắc nhở mạnh mẽ về tầm quan trọng của việc phòng ngừa sinh non và chăm sóc đúng cách cho trẻ sinh thiếu tháng – những “chiến binh tí hon” giữa đời thường.
“Khởi đầu vững chắc – Tương lai tươi sáng cho trẻ sinh non” – Thông điệp nhân văn từ ngành Y
Ngày 17/11 hằng năm được chọn là Ngày Thế giới vì Trẻ sinh non, với màu sắc nhận diện là màu tím – biểu trưng cho sự nhạy cảm, kiên cường và hy vọng. Năm 2025, Bộ Y tế Việt Nam hưởng ứng với chủ đề “Khởi đầu vững chắc, tương lai tươi sáng cho trẻ sinh non”, nhằm kêu gọi toàn xã hội cùng chung tay bảo vệ và chăm sóc nhóm trẻ đặc biệt này.
Trong tháng cao điểm (01–30/11/2025), các bệnh viện sản – nhi trên cả nước sẽ tổ chức nhiều hoạt động truyền thông, tọa đàm, tư vấn, và các chương trình kết nối cộng đồng.
Mục tiêu là nâng cao nhận thức, hướng dẫn chăm sóc trẻ sinh non, đồng thời tôn vinh những nỗ lực thầm lặng của đội ngũ y tế và gia đình – những người đang từng ngày “giữ lấy hơi thở đầu đời” cho các em bé mong manh nhất.
Chăm sóc trẻ sinh non – hành trình của tri thức và tình yêu
Tại các khoa Sơ sinh, hình ảnh quen thuộc là những bé nhỏ nằm trong lồng ấp, xung quanh là dây truyền, ống thở và ánh sáng nhấp nháy của thiết bị y tế. Mỗi tiếng “bíp” từ máy thở là sự đan xen giữa hi vọng và lo âu.
Các bác sĩ, điều dưỡng túc trực 24/24 giờ để đảm bảo thân nhiệt, nhịp thở và dinh dưỡng cho trẻ – những yếu tố tưởng chừng nhỏ nhưng lại là chìa khóa sinh tồn.
Ba nguyên tắc vàng được áp dụng tại hầu hết các cơ sở y tế hiện nay:
🚩Giữ ấm cho trẻ: bằng lồng ấp chuyên dụng hoặc phương pháp da kề da (Kangaroo), duy trì thân nhiệt 34–36°C.
🚩Hỗ trợ hô hấp: từ thở oxy, CPAP cho đến thở máy, tùy mức độ non tháng.
🚩Dinh dưỡng sớm bằng sữa mẹ: giúp tăng sức đề kháng, giảm nhiễm trùng và hỗ trợ phát triển trí não.
Bên cạnh kỹ thuật y học, yếu tố tinh thần được xem như “liệu pháp vàng”. Phương pháp Kangaroo – cho mẹ ôm con da kề da trong môi trường vô khuẩn – đã chứng minh hiệu quả vượt trội: ổn định thân nhiệt, nhịp tim, nhịp thở, đồng thời kích thích sữa mẹ và gắn kết tình cảm mẹ con.
“Chúng tôi gọi các em là những chiến binh tí hon. Dù khởi đầu thật mong manh, chỉ cần được chăm sóc đúng cách và yêu thương, các con hoàn toàn có thể lớn lên khỏe mạnh,” - BSCKII. Lê Thị Lệ Thảo, Trưởng khoa Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc.
Sau bệnh viện là hành trình đồng hành của gia đình
Sau khi ra viện, hành trình của trẻ sinh non vẫn tiếp tục. Cha mẹ cần:
Giữ ấm liên tục, tránh gió lạnh và nhiễm khuẩn.
Theo dõi cân nặng và tăng trưởng mỗi tuần.
Cho bú mẹ hoàn toàn nếu có thể, hoặc sử dụng sữa đặc chế dưới hướng dẫn y tế.
Đưa trẻ tái khám định kỳ, tiêm chủng đầy đủ, theo dõi vận động và phát triển trí tuệ.
Điều quan trọng nhất là kiên nhẫn và yêu thương. Không so sánh con mình với trẻ đủ tháng, vì mỗi em bé sinh non đều có nhịp phát triển riêng, nhưng với sự chăm sóc kiên trì, hầu hết đều bắt kịp sau 1–2 năm đầu đời.
Khi cả cộng đồng cùng chung tay
Chăm sóc trẻ sinh non không chỉ là nhiệm vụ của Ngành Y tế hay gia đình, mà là trách nhiệm của toàn xã hội.
Mỗi hành động nhỏ, một lời động viên, một bài truyền thông đúng, một giọt sữa chia sẻ, … đều góp phần tạo nên thay đổi lớn.
Bộ Y tế khuyến khích:
Các tổ chức, doanh nghiệp quan tâm hơn đến sức khỏe phụ nữ mang thai, đặc biệt trong môi trường lao động.
Cộng đồng tham gia hỗ trợ các gia đình có trẻ sinh non thông qua chương trình thiện nguyện, tư vấn và giáo dục sức khỏe.
Truyền thông đại chúng lan tỏa những câu chuyện nhân văn, tôn vinh đội ngũ y bác sĩ và khơi dậy lòng nhân ái.
Hãy cùng thắp sáng màu tím hy vọng
Ngày 17/11 này, hãy khoác lên mình một sắc tím - biểu tượng của lòng kiên cường và niềm tin – để cùng hàng triệu người trên thế giới hưởng ứng Ngày Thế giới vì Trẻ sinh non.
Mỗi nhịp thở của các bé là một phép màu, và mỗi hành động của chúng ta hôm nay chính là sự tiếp sức cho những phép màu ấy được tiếp tục.
Nguồn: Bộ Y tế – Cục Bà mẹ & Trẻ em, Hướng dẫn triển khai hoạt động hưởng ứng Ngày Thế giới vì Trẻ sinh non năm 2025; tổng hợp từ Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc.
Tác giả: Thành Tuyên
